Το Λευκαρίτικο Κέντημα συμπεριλήφθηκε στον παγκόσμιο Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO το 2009. Σύμφωνα με την απόφαση της Διακυβερνητικής Επιτροπής:
-
Αποτελεί παράδοση που περνά από γενιά σε γενιά εδώ και αιώνες. Το χειροποίητο λευκαρίτικο κέντημα αντανακλά αισθητικές και κοινωνικο-οικονομικές αξίες, παρέχοντας στις γυναίκες των Λευκάρων την αίσθηση της συνέχειας και της ταυτότητας.
-
Η εγγραφή του στοιχείου στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο θα συμβάλει στην ευαισθητοποίηση για τη σημασία των παραδοσιακών χειροποίητων τεχνικών και θα αναδείξει την επιτυχή ενσωμάτωση διαφορετικών πολιτιστικών επιρροών στο λευκαρίτικο κέντημα.
-
Η εμπλοκή της κοινότητας είναι έκδηλη σε όλα τα στάδια της υποβολής αίτησης για εγγραφή στον Κατάλογο. Η αίτηση συνοδεύεται από επιστολές στις οποίες εκφράζεται η σύμφωνη γνώμη της κοινότητας και η δέσμευσή της να αναλάβει την προστασία του λευκαρίτικου κεντήματος σε συνεργασία με τις κρατικές αρχές.
Η παράδοση της κεντητικής τέχνης στα Λεύκαρα χρονολογείται στο 14ο αιώνα. Εντοπίζονται επιδράσεις από ντόπιες τεχνικές, κεντήματα βενετσιάνων ευγενών (υπό την κυριαρχία των οποίων βρισκόταν το νησί μέχρι το 16ο αιώνα), αρχαιοελληνικά και βυζαντινά γεωμετρικά μοτίβα. Αποτελεί συνδυασμό καλλιτεχνικής έκφρασης και κοινωνικής πρακτικής καθώς ήταν για αιώνες η κυριότερη ενασχόληση των γυναικών στο χωριό, οι οποίες δημιουργούν ακόμη τραπεζομάντηλα, πετσέτες και άλλα κεντήματα υψηλής αξίας καθισμένες στα στενά δρομάκια του χωριού ή σε εσωτερικές αυλές. Η μοναδική τέχνη της κεντητικής των Λευκάρων περνά από μάνα ή γιαγιά σε κόρη ή εγγονή, μέσα από μακρόχρονη έκθεση στη διαδικασία και με τη διδασκαλία των πιο ιδιαίτερων τεχνικών. Αφού η κεντήτρια διδαχθεί τις βασικές αρχές, μπορεί μετά να αυτοσχεδιάσει, χρησιμοποιώντας τη δημιουργική της φαντασία, και ν’ αφήσει έτσι την προσωπική της σφραγίδα σε μια παράδοση αιώνων. Η πρωτοτυπία των κεντημάτων αποτελεί επίσης μαρτυρία της ικανότητας των κεντητριών να εκτιμούν και να αφομοιώνουν αρμονικά ποικίλα στοιχεία, διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης, και να δημιουργούν τελικά ένα έργο ενδεικτικό της δικής τους ταυτότητας.
Βίντεο:
Περισσότερες πληροφορίες: