Διεθνής Ημέρα Γραμματισμού

06 Σεπτεμβρίου 2024

Το 1967 η 8η Σεπτεμβρίου ορίστηκε από την UNESCO ως Διεθνής Ημέρα Γραμματισμού. Από τότε μέχρι σήμερα, ο καθιερωμένος ετήσιος εορτασμός της ημέρας αυτής σε παγκόσμιο, περιφερειακό, εθνικό και τοπικό επίπεδο, έχει σκοπό να αναδείξει τη σημασία του γραμματισμού για την οικοδόμηση πιο δίκαιων, ειρηνικών και βιώσιμων κοινωνιών, καθώς και να τονίσει το γεγονός ότι, παρά τις αντίξοες πραγματικότητες που επικρατούν σε πολλά μέρη του κόσμου, ο γραμματισμός αποτελεί βασικό ανθρώπινο δικαίωμα για όλους.

Ο φετινός εορτασμός της Διεθνούς Ημέρας Γραμματισμού εστιάζει στην ιδιαίτερη θεματική «Προώθηση της πολυγλωσσικής εκπαίδευσης: Γραμματισμός για αμοιβαία κατανόηση και ειρήνη». Στο σημερινό κόσμο, η ανάπτυξη της πολυγλωσσικής εκπαίδευσης αποτελεί μέσο ενδυνάμωσης των ανθρώπων, προσφέροντας σημαντικά γνωστικά, παιδαγωγικά, και κοινωνικοοικονομικά οφέλη. Παράλληλα, ο πολυγλωσσικός γραμματισμός έχει τη δυνατότητα να συμβάλει ουσιαστικά στην προώθηση της αλληλοκατανόησης, της κοινωνικής συνοχής και της ειρήνης. Ο εορτασμός της Διεθνούς Ημέρας Γραμματισμού για το έτος 2024 θα αναδείξει ζητήματα που σχετίζονται με τον αλφαβητισμό σε πολυγλωσσικά πλαίσια για την επίτευξη της διαρκούς ειρήνης, και θα θέσει στο επίκεντρο την αναζήτηση λύσεων για τη βελτίωση των σχετικών πολιτικών, προγραμμάτων και πρακτικών.

Η Παγκύπρια Οργάνωση Προώθησης του Γραμματισμού και η Κυπριακή Εθνική Επιτροπή UNESCO συμπράττουν και φέτος στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Γραμματισμού. Δείτε περισσότερα στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://grammatismos.wordpress.com

 

Μήνυμα/Χαιρετισμός του Προέδρου της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO, δρος Κώστα Καδή

 

«Αν μιλούσαμε μια διαφορετική γλώσσα, θα αντιλαμβανόμασταν τον κόσμο κάπως διαφορετικά.»

Ludwig Wittgenstein

 

Τα λόγια του Αυστριακού φιλοσόφου μας κάνουν να αναλογιστούμε πως η γλώσσα δεν αποτελεί απλά μέσο επικοινωνίας, αλλά λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της και κυρίως των πολιτισμικών και κοινωνικών στοιχείων με τα οποία συνδέεται, λειτουργεί ουσιαστικά σαν ένας φακός, ο οποίος διαμορφώνει τον τρόπο σκέψης μας και την αντίληψη της πραγματικότητας που μας περιβάλλει. Έτσι, η γνώση διαφορετικών γλωσσών ανοίγει δρόμους που μας οδηγούν σε νέες οπτικές θεώρησης και κατανόησης του κόσμου μας. 

Ένα μεγάλο μέρος του σημερινού παγκόσμιου πληθυσμού έχει την ικανότητα να μιλά περισσότερες από μία γλώσσες στην καθημερινή ζωή του. Σε μια εποχή που οι ανθρώπινες κοινωνίες αποτελούν κατεξοχήν πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα και που οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν μεγιστοποιήσει τις δυνατότητες αλληλεπίδρασης ανθρώπων από κάθε γωνιά του πλανήτη, η πολυγλωσσία καθίσταται σημαντικό προσόν, εάν όχι ζητούμενο. Πέρα από τη συμβολή της στην ανάπτυξη γνωστικών λειτουργιών και στην καλλιέργεια δεξιοτήτων χρήσιμων για την κοινωνική και επαγγελματική ζωή, προσφέρει νέες δυνατότητες έκφρασης, ενώ παράλληλα αποτελεί κλειδί για την εμπειρική γνωριμία με άλλες κουλτούρες και διαφορετικούς τρόπους ζωής. Οι πολυγλωσσικές δεξιότητες εντάσσονται στις θεμελιώδεις δεξιότητες που επιτρέπουν στους ανθρώπους όχι μόνον να αλληλεπιδρούν αποτελεσματικά με άτομα από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα, αλλά και γενικότερα να κατανοούν τον εαυτό τους και τους άλλους σε ένα πλαίσιο διαφορετικότητας και ποικιλομορφίας. Με τον τρόπο αυτό, η πολυγλωσσία συντελεί στην καλλιέργεια της διαπολιτισμικής ικανότητας, η οποία επιτρέπει στον άνθρωπο να υπερβαίνει στερεότυπα και προκαταλήψεις, να εκτιμά τη διαφορετικότητα και να διαχειρίζεται την πολιτισμική ετερότητα με ενσυναίσθηση και θετική στάση.

Σε ένα κόσμο, στον οποίο οι ανισότητες, η μισαλλοδοξία και οι συγκρούσεις εξακολουθούν να δημιουργούν χάσματα και να εμποδίζουν την ευημερία πολλών κοινωνιών, η προώθηση του πολυγλωσσικού γραμματισμού αποκτά καίρια σημασία για την επίτευξη της ειρηνικής συνύπαρξης και της κοινωνικής συνοχής, μέσα από την καλλιέργεια της ανοχής, της κατανόησης και του αμοιβαίου σεβασμού. Αν μιλήσουμε ο ένας τη γλώσσα του άλλου,  τότε ίσως καταφέρουμε να κατανοήσουμε πραγματικά τις βαθύτερες πολιτικές, πολιτισμικές και κοινωνικές διαστάσεις του γραμματισμού.